Марат Айзатуллин: Торак төзелеше һәм гражданнарга ярдәм программаларын гамәлгә ашыру тармакның барлык төп юнәлешләрен үз эченә ала
Татарстан торак төзелешенең тотрыклы темпларын саклый, эзлекле рәвештә социаль йөкләмәләрне үти һәм торак алу мөмкинлеген арттыру механизмнарын үстерә. Бу хакта бүген Татарстан Республикасы Төзелеш, архитектура һәм торак-коммуналь хуҗалык министры Марат Айзатуллин Татарстан Республикасында торак төзелеше һәм социаль торак программалары мәсьәләләре буенча Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетында узган брифингта әйтте.
Марат Айзатуллин сүзләренә караганда, агломерацияләрне үстерү аша комплекслы планлаштыру республика шәһәр төзелеше сәясәтенең төп элементларыннан берсе булып тора.
«Татарстанның 2030 елга кадәрге үсеш Стратегиясе нигезендә республика территориясендә 3 агломерация бүлеп бирелгән, алар өчен социаль-икътисади һәм пространство үсеше мастер-планнары эшләнә. Алар 3 миллионнан артык кешене колачлый һәм төбәкнең пространство һәм социаль-икътисади үсеш терәге булып хезмәт итә», – дип билгеләп үтте Татарстан Республикасы Төзелеш министрлыгы башлыгы.
Казан агломерациясе – регионның төп үсеш зонасы. 2050 елга торак белән тәэмин ителеш бер кешегә 43 кв.метрга җитәчәк, бу «Тормыш өчен инфраструктура» илкүләм проекты максатларына тулысынча туры килә. Торак төзелешенең иң зур күләмнәре Казан, Лаеш һәм Яшел Үзән районнарына туры килә.
Кама агломерациясендә (Чаллы, Түбән Кама, Алабуга) торак фондының гомуми күләме 6 млн кв. м дан артык булган 15 өстенлекле мәйданчык, бу 200 меңгә якын кешенең яшәвен тәэмин итәргә мөмкинлек бирәчәк.
Әлмәт агломерациясенең мастер-планы хәзер эшләнә. Монда Татарстанның көньяк-көнчыгышын нефть химиясе кластерын һәм яңа торак һәм җәмәгать урыннарын үзара бәйләп комплекслы үстерү өчен нигез формалаша. Якынча исәпләүләр буенча, гамәлдәге торак фонды 15 млн кв.м тәшкил итә, ә 2050 елга ул ике тапкырга диярлек артачак — 27 млн. га кадәр. торак белән максатчан тәэмин ителеш бер кешегә 33 кв. м га җитәчәк.
Торак программаларын гамәлгә ашыру һәм төзелешнең факттагы нәтиҗәләре турында сөйләгәндә, Марат Айзатуллин хәбәр иткәнчә, 2021 елдан башлап республикада ел саен 3 млн кв. метрдан артык торак файдалануга тапшырыла. «Бүген Татарстан Идел буе федераль округында 1 нче урында һәм Россиядә торакны файдалануга тапшыру күләме буенча 5 нче урында тора. Торак белән тәэмин ителеш дәрәҗәсе – бер кешегә 30 кв.м дан артык, бу ил буенча уртача күрсәткечтән югарырак (РФ буенча – 29,4 кв. м). 2025 ел планы – 3 млн 260 мең кв. м торак. Асылда хәзерге вакытта 2 млн 997 мең кв.м кертелгән - бу еллык планның 92% чамасы. Шуңа күрә план күрсәткечләре үтәләчәк», – дип ассызыклады Марат Айзатуллин.
Аннары министр республикада гамәлдә булган ташламалы ипотека программалары турында сөйләде. Аларга гаилә ипотекасы, авыл ипотекасы һәм АйТи белгечләр өчен ипотека керә. 2025 елда Россия Президенты Владимир Путин кушуы буенча икенчел базарда торак сатып алуга һәм гражданнар категорияләре исемлеген киңәйтүгә кагылышлы гаилә һәм авыл ипотекасы программаларының гамәлдә булу шартлары үзгәртелде.
Гражданнарның бюджет категорияләренә ярдәм итү өчен республикада социаль ипотека программасы гамәлгә ашырыла. Хәзер аның буенча квадрат метрның уртача бәясе базардан шактый түбәнрәк бу республика – буенча 100 мең сумга якын һәм Казан буенча 115 мең сум. Татарстан Республикасы Төзелеш министрлыгы башлыгы фикеренчә, соңгы елларда социаль торакны файдалануга тапшыру күләме тотрыклы тора – елына 160 мең кв. м. чамасы: 2024 елда 162 мең кв. м. файдалануга тапшырылган, агымдагы елга планда – 161 700 кв. м.
Казанда, Чаллыда, Түбән Камада һәм Әлмәттә социаль торакка ихтыяҗ зур. Башка муниципалитетларда төп ихтыяҗ канәгатьләндерелгән.
Торак шартларын яхшыртуга килгәндә, агымдагы елда федераль һәм республика программалары кысаларында биш һәм аннан да күбрәк баласы булган күпбалалы гаиләләр өчен, яшь гаиләләр, ятим балалар һәм торак шартларын яхшыртуга мохтаҗ аерым категория гражданнарга 549 торак урын тапшыру планлаштырыла. Әлеге чараларны финанслауның гомуми күләме якынча 2 млрд сум тәшкил итәчәк.
Шулай итеп, Марат Айзатуллин фикеренчә, торак төзелеше һәм гражданнарга ярдәм программаларын гамәлгә ашыру план режимында алып барыла һәм тармакның барлык төп юнәлешләрен колачлый.